نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان. سنندج، ایران

2 دانشیار علوم اقتصادی، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

3 استادیار علوم اقتصادی، گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

DOI:https://doi.org/10.34785/J025.2022.019

چکیده

صنعتی ­شدن از یک­ طرف موتور رشد اقتصادی است و از طرف دیگر بیشترین اثر را در انتشار دی ­اکسید کربن دارد. براساس ادبیات اقتصادی، یکی از مهم­ترین عامل­ های مهم در انتشار آلاینده ­های هوا، صنعتی ­شدن و ساختار تولید در بخش صنعت می ­باشد. بر این اساس هدف از این تحقیق، بررسی اثر تمرکز صنعتی بر انتشار دی­ اکسید کربن است. این تحقیق با استفاده از الگوی اقتصادسنجی پانل دیتا، برای 30 استان طی دوره زمانی  1397-1390 انجام شده ­است. بررسی شاخص تمرکز صنعتی در سطح استانی در دوره زمانی موردمطالعه، نشان می ­دهد بیشترین مقدار مربوط به استان بوشهر با 66/0 و  کمترین مقدار مربوط به استان قزوین با 018/0 بوده­ است. علاوه بر این در سطح کشور این شاخص از مقدار 110/۰ در سال ۱۳۹۰ به مقدار ۱۱۴/۰ در سال۱۳۹۷ افزایش یافته است.  نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می‌دهد که تمرکز صنعتی، شدت انرژی، جمعیت و تولید ناخالص داخلی اثر مثبت و معنی‌داری بر انتشار دی ­اکسید کربن دارد. باتوجه به نتایج تحقیق تنوع ­سازی فعالیت‌های صنعتی در استان‌های ایران براساس مزیت منطقه‌ای و استفاده از تکنولوژی‌های جدید تولید برای کاهش شدت مصرف انرژی و بنابراین کاهش انتشار آلایند‌ه‌ها توصیه می ­گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Amiri, H., Saedpour, L., & Kalantary, A. (2015). Evaluation Threshold Effect of Income on Carbon Dioxide Emissions Intensity in Selected MENA Countries: Nonlinear Panel Data Approach. Iranian Energy Economics, 5(17), 39-66. doi: 10.22054/jiee.2017.7164.
Bahrami, S., Ramezani, J., Heydarzadeh, H., & Pourasghar Sangachin, F. (2018). Investigating the Relationship between Correlation of Carbon Dioxide emissions with Population, Urbanization Rate and GDP in Iran Using the Multivariate Regression Model. Journal of Environmental Science Studies, 2(4), 571-581.
Berglund, C., & Söderholm, P. (2006). Modeling technical change in energy system analysis: analyzing the introduction of learning-by-doing in energy technologies. Energy Policy, 34, 1342-1352.
Delangizan, S., Khanzadi, A., & Heidarian, M. (2015). Studying the effects of fuel price changes on greenhouse gas emissions in the road transportation sector of Iran; approach of Robust Least Squares. Quarterly Journal of Quantitative Economics, 11(4), 47-77.
Delangizan, S., Rezaei, E., & Baharipour, S. (2016). Impact of Industrial Structure on The Energy Intensity of Manufacturing Industries in Iran. Quarterly Journal of Energy Policy and Planning Research, 2(2), 133-168.
Dong, F., Yu, B., Hadachin, T., Dai, Y., Wang, Y., Zhang, S., & Long, R. (2020). Drivers of carbon emission intensity change in China. Resources, Conservation and Recycling, 187-201.
Fotros, M., & Baraty, J. (2013). Decomposition of CO2 Emissions of Iranian Transport Sector in Sub-sectors and Component Fuels an Application of Decomposition Analysis of Divisia Index. Journal of Applied Economics Studies in Iran, 2(6), 64-83.
Goli, Y., & Safari Takhtshirini, M. (2016). Estimation of Energy Efficiency and Factor Affecting on it’s in Iran Province (Tobit approach). Economic Strategy, 5(17), 107-127.
Goli, Y., Argha, L., & Mehnatfar, Y. (2020). The Effect of Industrial Concentration on Energy Efficiency in Iranian Industrial Sector. Journal of Economics and Modeling, 11(1), 97-119. doi: 10.29252/jem.2020.100520.
Gorus, M. S., & Aydin, M. (2019). The relationship between energy consumption, economic growth, and CO2 emission in MENA countries: causality analysis in the frequency domain. Energy, 168, 815-822.
Guo, Y., Tong, L., & Mei, L. (2020). The effect of industrial agglomeration on green development efficiency in Northeast China since the revitalization. Journal of Cleaner Production, 258, 120584.
Haghighat, J., Shokri, T., Khodaverdizadeh, M., & Khodaverdizadeh, S. (2017). The Effect of Tourism Development and Economic Growth on CO2 Emissions in Kuznets Curve in Selected Islamic Countries (Non-linear Approach PSTR). Journal of Tourism Planning and Development, 5(19), 8-32. doi: 10.22080/jtpd.2017.1428.
International Energy Agency. (2022). Survey of the intensity of energy consumption in the countries of the world.
Karimi, M. S., & Hasanvand, A. (2021). Investigating the effect of training on carbon dioxide emissions in Iran by examining the environmental Kuznets curve. Journal of Natural Environment, 73(4), 775-789. doi: 10.22059/jne.2021.304780.2016.
Khodadadi, S., Pahlavani, M., & Hossein Zadeh, R. (2022). The effect of changes in industrial structure on carbon dioxide emissions in Iranian provinces: A spatial econometric approach. Environmental Sciences, 20(1), 221-236. doi: 10.52547/envs.2021.36979.
Krugman, P. (1991). Increasing returns and economic geography. Journal of political economy, 99(3), 483-499.
Mehrgan, N., Ghasemifar, S., Sohrabi Wafa, H., & Rashid, Kh. (2016). The effect of economic and social conditions on mental health in the provinces of Iran (1378-1391). Majlis and Strategy, 23(85), 85-106.
Li, L., Lei, Y., Wu, S., He, C., Chen, J., & Yan, D. (2018). Impacts of city size change and industrial structure change on CO2 emissions in Chinese cities. Journal of cleaner production, 195, 831-838.
Li, X., Xu, Y., & Yao, X. (2021). Effects of industrial agglomeration on haze pollution: A Chinese city-level study. Energy Policy, 148, 119-128.
Rafiee, H., Ghaznavi, Sh., & Saleh, I. (2017). Study on Factors Affecting Carbon Dioxide Emissions in Iran; With Emphasis on the Effects of 21th Rio Statement. Environmental Researches, 8(15), 153-164.
Sadeghi, S. K., Sojoodi, S., & Ahmadzadeh Deljavan, F. (2016). Investigating the Effect of Demographic Variables on Environment Quality Based on STIRPAT Model. Journal of Environmental Science and Technology, 18(winter), 257-275.
Samadi, S., & Yarmohammadian, N. (2012). Estimating Environmental Kuznets Curve Using Fractional Co-integration Method. Iranian Energy Economics, 2(5), 129-152.
Shahnazi, R., & Dehghan Shabani, Z. (2016). Effects of Transportation Infrastructure on Industrial Activities Concentration in Iranian Provinces. Journal of Economic Research (Tahghighat- E- Eghtesadi), 51(4), 887-908. doi: 10.22059/jte.2016.59461.
Venables, A. J. (2006). Shifts in economic geography and their causes. Centre for Economic Performance, London School of Economics and Political Science.
Wang, Y., Chen, W., Kang, Y., Li, W., & Guo, F. (2018). Spatial correlation of factors affecting CO2 emission at provincial level in China: A geographically weighted regression approach. Journal of Cleaner Production, 184, 929-937.
Wei, T. (2011). What STIRPAT tells about effects of population and affluence on the environment? Ecological Economics, 72, 70-74.
Xu, B., & Lin, B. (2018). Investigating the differences in CO2 emissions in the transport sector across Chinese provinces: Evidence from a quantile regression model. Journal of Cleaner Production, 175, 109-122.
York, R., Rosa, E. A., & Dietz, T. (2003). STIRPAT, IPAT and ImPACT: analytic tools for unpacking the driving forces of environmental impacts. Ecological economics, 46(3), 351-365.
Zhang, L., Rong, P., Qin, Y., & Ji, Y. (2019). Does industrial agglomeration mitigate fossil CO2 emissions? An empirical study with spatial panel regression model. Energy Procedia, 152, 731-737.
Zhu, Q., & Peng, X. (2012). The impacts of population change on carbon emissions in China during 1978–2008. Environmental Impact Assessment Review, 36, 1-8.