نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکتری علوم اقتصادی، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
2 استادیار علوم اقتصادی، گروه علوم اقتصادی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده
تورم بالا و پایدار یکی از مشکلات اصلی اقتصادی دهههای اخیر در ایران بوده است. رشد بیرویه حجم پول، فشار بر طرف عرضه یا تقاضای اقتصاد، تنگناهای ساختاری و وجود نااطمینانی و انتظارات تورمی را بهعنوان تعیینکنندههای اصلی ﺗﻮرم معرفی میکند. در کنار این عوامل، توزیع نامناسب منابع و فرصتها نیز در کنار سایر عوامل میتواند بهعنوان یکی از دلایل کمبود عرضه و فشار تقاضا و بروز تورم پایدار معرفی شود؛ البته ذکر این نکته لازم است که شدت و ضعف این اثرگذاری در سطوح مختلف تورم، متفاوت است. بهرهمندی از فرصتهای برابر توسعه نظیر ثروتهای طبیعی، انواع خدمات و امکانات اعم از آموزشی، بهداشتی، اقتصادی و زیرساختی نقش مهمی در تقویت طرف عرضه اقتصاد و افزایش ظرفیت تولید آن دارد؛ بنابراین با تأکید بر ایجاد فرصتهای برابر توسعه در مناطق مختلف میتوان انتظار داشت مهار تورم تسهیل گردد. در این راستا در پژوهش حاضر ابتدا دادهها و اطلاعات بیش از شصت شاخص توسعه در استانهای ایران طی دوره زمانی 1399-1385 جمعآوری و با بهکارگیری روش دادههای ترکیبی (تحلیل مؤلفههای اصلی) سعی در محاسبه شاخص فرصتهای توسعه در شش بخش (فرهنگی - اجتماعی، آموزشی، زیربنایی، بهداشتی - درمانی، زیستمحیطی و اقتصادی) شد، سپس با استفاده از توابع مفصلی (کاپولا) به بررسی رابطه توزیع فرصتهای توسعه و تورم در استانهای ایران پرداخته شد. بر اساس نتایج این پژوهش بین فرصتهای توسعه و تورم وابستگی نامتقارن وجود دارد بهطوریکه وابستگی در دادههای بسیار کوچک بیش از وابستگی در دنباله مقدارهای بسیار بزرگ است.
کلیدواژهها
موضوعات