نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مهدی فتح آبادی

استادیار، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثرات افزایش قیمت نفت بر نابرابری ثروت در کشورهای نفت‌خیز ایران، کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در دوره 2023-1995 است. با استفاده از روش تفاضل در تفاضل(DID) ایستا و متغیر در زمان و انتخاب کشورهای مصر، مراکش، تونس و ترکیه به عنوان گروه کنترل، اثرات شوک نفتی 2008 بر توزیع ثروت در این کشورها تحلیل شد. نتایج نشان داد که تأثیر افزایش قیمت نفت بر نابرابری ثروت در این کشورها متفاوت است. در ایران، نابرابری ثروت به دلیل توزیع ناعادلانه درآمدهای نفتی و نبود سیاست‌های حمایتی مؤثر افزایش یافته است. در کویت و امارات، تمرکز ثروت در دست نخبگان اقتصادی و گروه‌های خاص باعث شد که طبقات ثروتمند از افزایش قیمت نفت بهره‌مند شوند، در حالی که طبقات کم‌درآمد نتواستند از این افزایش بهره‌برداری کنند. در مقابل، در عربستان سعودی، سیاست‌های حمایتی دولت و توزیع مناسب درآمدهای نفتی از افزایش نابرابری جلوگیری کرده است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که نحوه مدیریت درآمدهای نفتی و سیاست‌های اقتصادی نقش اساسی در توزیع ثروت دارند. بنابراین، دولت‌های نفت‌خیز باید با اتخاذ سیاست‌های توزیعی مؤثر و ایجاد شفافیت اقتصادی، از نابرابری فزاینده جلوگیری کنند و به سمت تنوع‌بخشی اقتصادی حرکت کنند تا ثبات اقتصادی و اجتماعی حفظ شود.

کلیدواژه‌ها

• شوک نفتی
• نابرابری ثروت
• تفاضل در تفاضل
• کشورهای نفت‌خیز

موضوعات

• توزیع درآمد